วันอังคารที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2564

อุโบสถวัดพระธาตุดอยน้อย ลำปาง

อุโบสถวัดพระธาตุดอยน้อย จังหวัดลำปางหลังย่อม เหมาะสมกับความน่าจะเป็น...

ภิกษุสงฆ์ในแต่ละวัดทางภาคเหนือล้วนมีน้อย บางวัดมีเจ้าอาวาสอยู่รูปเดียว ต้องดูแลวัดกว้างใหญ่ ไฉนหรือจะต้องมีอุโบสถใหญ่มาก ๆ เหมือนที่วัดสันทรายซึ่งอยู่ใกล้ ๆ กัน อุโบสถของวัดพระธาตุดอยน้อยตั้งอยู่ข้างวิหาร หลังคาลดชั้น ๒ ระดับ หันหน้าไปทางทิศตะวันออก ด้านหน้ามีบันไดผ่านกำแพงแก้วขึ้นไปยังมุขหน้าคูหาเล็ก  ด้านข้างมี ๒ หน้าต่าง ผมเห็นใบเสมาตั้งอยู่บนกำแพงแก้ว...

ซูมให้เห็นยอดฉัตรบนหลังคา...

ช่อฟ้าใบระกา หางหงส์ แลหน้าบัน คงยังนำภาพชัด ๆ มาให้เพื่อน ๆ ดูไม่ได้ เพราะแบตเตอรี่กล้องหมดพอดี (หุยฮา)


สัญญาว่าจะกลับมาเก็บภาพให้อีกครับ!

พระธาตุดอยน้อย ลำปาง

พระธาตุดอยน้อยอยู่ที่วัดดอยน้อย ตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง...

 
ในการศึกษาพระธาตุสำคัญของจังหวัดลำปางเพื่อการจัดการเส้นทางการเรียนรู้และท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม พาฝัน ประดาอินทร์ ได้เขียนเอกสารวิชาการเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาของพระธาตุดอยน้อยไว้ดังนี้..
ประวัติความเป็นมา  พระธาตุดอยน้อย
เกิดปรากฏการณ์เมื่อในวันอังคารขึ้น ๑๕ ค่ำ ทุกเดือนชาวบ้านสันทราย (บ้านทรายคำเดิม) ได้เห็นรัศมีแสงสว่างปรากฏขึ้นที่วัดดอยน้อย ตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร ชาวบ้านเห็นเป็นปาฏิหาริย์จึงตกลงกันมานิมนต์พระอาโนจัย วัดปงสนุก ขึ้นไปพักที่วัดดอยน้อย เพื่อเตรียมตัวประกาศเชิญชวนแก่ชาวบ้านใกล้เคียงและหมู่บ้านใกล้เคียงจัดหาเครื่องไทยทานพร้อมทั้งตุงเหล็ก ตุงทอง ตุงเงิน ตุงทราย ต่อมาในวันพุธ เดือน ๘ ขึ้น ๘ ค่ำ จุลศักราช ๑๒๕๗ (พ.ศ. ๒๔๓๙) ตรงกับปีมะแม จึงได้เชิญเจ้าเมืองและเจ้านายที่อยู่ใกล้เคียงให้มา
ร่วมงาน จากนั้นได้จัดเตรียมเครื่องไทยทาน และตุงทั้ง ๔ ถวายแด่ท้าวทั้ง ๔ ทิศ (ท้าวจตุโลกบาล) รวมทั้งมหาพรหม ครูบาอาจารย์ และร่วมกันอาราธนาคุณพระศรีรัตนตรัย และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ขอให้ดลบันดาลให้ได้รู้ที่อยู่แห่งองค์พระธาตุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
หลังจากที่ได้อาราธนาเสร็จแล้ว พระอาโนจัยและพระภิกษุ และคุณนายชาวบ้านหญิงชายได้ลงมือขุดค้น รื้อถอนรากไม้และเศษอิฐ แล้วนำมาคัดแยกเป็นแต่ละชนิด แล้วนำมารวบรวมแยกเป็นประเภทอิฐ หิน และขุดค้นเรื่อยมาจนถึงวันพุธ แรม ๗ ค่ำ เดือน ๘ ชาวบ้านบ้านแม่ปุ้ม ได้ขุดพบขุมยนต์ซึ่งก่อไว้ด้วยคอนกรีตจึงงัดแงะแล้วทุบจนแตกจึงเห็นเป็นเรืออยู่ภายใน ภายในเรือประดิษฐานด้วยเจดีย์ทองคำ (พระธาตุเจ้าองค์คำ) ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ มี ๖ สี เช่น ขาว เหลือง แสด แดง ชมพู และส้ม ลักษณะเท่าเมล็ดข้าวเปลือกบ้าง เมล็ดข้าวสารหักครึ่งบ้าง เท่าเมล็ดงาหรือเมล็ดผักกาดก็มี นับรวมกันได้ ๓๒๒,๒๐๐ เมล็ด (ดวง) จึงได้นำมารวมกันและนำไปเก็บไว้ที่วัดดอยน้อย ต่อมาในวันรุ่งขึ้น (วันพฤหัสบดี เดือน ๘ แรม ๘8 ค่ำ) พระภิกษุและชาวบ้านได้ร่วมมือสร้างหอประถาเสร็จแล้วจึงอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุไปประดิษฐานไว้ในหอประถาที่สร้าง จึงจัดพิธีสรงน้ำพระธาตุโดยเริ่มตั้งแต่ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๘ (ภาคเหนือเรียกว่าออก ๘ ค่ำ เดือน ๘) จนถึงวันพุธขึ้น ๑๓ ค่ำ เดือน ๙ ปีฉลู (ภาคเหนือเรียกว่า เดือน ๙ ออก ๑๓ ค่ำ วันพุธ ปีเป้า) จากนั้นขึ้น ๑๓ ถึง ๑๕ ค่ำเดือน ๙ จึงนำพระบรมสารีริกธาตุเข้ามาในเวียงละกอน เพื่อให้พระองค์เจ้าหลวงนรธนันชัยสุขวดีได้สักการบูชาสรงน ้ำ และได้แบ่งพระบรมสารีริกธาตุไว้บางส่วนที่วัดปงสนุก (ดอยปงสนุกเดิม)  ในขณะสรงน้ำพระบรมสารีริกธาตุ พระเมืองแก้ว (เจ้าบุญเลิศ) ได้ถวายผอบทองคำ (ภาคเหนือเรียกว่า ผอูปคำ) เพื่อใส่พระบรมสารีริกธาตุที่แบ่งไว้ จากนั้นจึงได้เกิดปาฏิหาริย์มีลม ฝน ฟ้าร้อง ฟ้าแลบ ท้องฟ้ามือมิด คนล้านนาได้แสดงเป็นสักขีในการถวายทาน ในวันรุ่งขึ้น (วันศุกร์ เดือน ๙ แรม ๑ ค่ำ) พระอาโนจัย (วัดปงสนุก) โดยตามทางก็มีเจ้าหัวเมืองต่างๆ คณะพระภิกษุ และชาวบ้านบริเวณใกล้เคียง ต่างพากันมานมัสการและสรงน้ำพระบรมสารีริกธาตุและได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุกลับมายังวัดดอยน้อย จากนั้นจึงอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุเข้าสู่วัดสันทราย ต่อมาเจ้าอาวาสวัดสันทรายพร้อมด้วยศรัทธาทั้งหลายได้ตกแต่งเครื่องไทยทานไปน้อมถวายพระบรมสารีริกธาตุ และอาราธนาพระบรมสารีริกธาตุ มาประดิษฐานที่วัดดอยน้อย และเริ่มก่อสร้างพระธาตุดอยน้อยขึ้นใหม่สำเร็จลุล่วงในวันอังคาร แรม ๑ ค่ำ เดือน ๔ ปียี่ จุลศักราช ๑๒๘๘ (พ.ศ. ๒๔๗๐)
ขอขอบคุณที่มาของข้อมูล  ตาแก่เมืองรถม้าเก็บภาพพระเจดีย์มาฝากเพื่อน ๆ แล้วดังนี้...

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 



 
 
 
ล้อมรอบองค์เ่จดีย์ กำแพงแก้วมีฉัตรทองอยู่ทั้งสี่มุม...



จัดรูปให้เต็มอิ่มเลยนะครับ...เพื่อน ๆ :)

วัดพระธาตุดอยน้อย อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง

 จากวัดสันทราย (W1) เจ้าแชมป์พาผมเดินทางผ่านทุ่งนา ระยะทางไม่ถึงครึ่งกิโล ไปโผล่ที่วัดพระธาตุดอยน้อย (W2) 
 
 
 
ไม่น่าเชื่อเลยว่าใกล้ ๆ บ้านผม จะมีวัด ๆ หนึ่งซึ่งมีวิหารเก่าแก่ไม่เหมือนใครรักษา แต่รักษาไว้ในขณะที่หลาย ๆ วัดเมืองเขลางค์ต่างแข่งกันทุบของเก่าทิ้งแล้วสร้างใหม


วัดพระธาตุดอยน้อย สังกัดมหานิกาย ตั้งอยู่เลขที่ ๒๖๓ หมู่ ๑ ตำบลเวียงตาล อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง กล่าวว่ามีอายุร้อยกว่าปี ก่อตั้งขึ้นในยุคเดียวกับพระธาตุลำปางหลวง  ผมบอกให้เจ้าแชมป์รออยู่ข้างล่าง...

เห็นเทพพนมผู้พิทักษ์รักษานั่งอยู่ด้านหน้า...

 
ภาพอย่างนี้หาดูยาก... 
 
 

บันไดนำทางสู่ข้างบน...

ด้านขวามือเป็นศาลารายยาวเหยียด หลังคามุงกระเบื้องรองรับด้วยเสาปูนสีเหลือง...

 
 

 ด้านซ้ายผมเห็นหอระฆัง...


 
 
ข้างหน้าตั้งอยู่เด่นเห็นชัดคือวิหารเก่าแก่... 
 


มีประตูตะแกรงเหล็กกั้นอยู่ อยากเข้าไปดูเหลือเกิน!

อุโบสถวัดสันทราย อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง

อุโบสถวัดสันทราย (3) ใหญ่โตยิ่งนัก...

ผมเห็นหลังคาลดชั้น ๒ ระดับ ตรงกลางยาวปกคลุมอาคารมี ๕ หน้าต่าง มุขหลังมีอีก ๑ หน้าต่าง คิดว่าพื้นที่ภายในคงจะกว้างขวาง สามารถรองรับคณะสงฆ์ได้เป็นร้อย เสียดายที่ไม่มีโอกาสได้เห็นข้างใน 

 

ใบเสมาบอกให้รู้ว่าเป็นอุโบสถ


ตั้งอยู่บนแท่นสวยงาม

 

แสงแดดยามบ่ายทำให้เกิดเงาตกบนพื้นปูกระเบื้องสีอิฐ นอกจากบอกเวลาแล้ว ยังชี้ย้ำว่าโบสถ์วิหารมักสร้างให้หันหน้าไปทางทิศตะวันออก ภาพนี้เน้นว่าเป็นด้านหลังครับ...

เก็บภาพมาฝากเพื่อน ๆ แล้วดังนี้...

ผนังด้านหลังเรียบง่าย มีประตูเข้าซ้ายขวา

 
 
 

 
  

 
หน้าต่างด้านข้าง...



ตาแก่เมืองรถม้าเดินมาด้านหน้า แต่ไม่กล้าขึ้นไปถ่ายภาพเพราะกำลังมีงานศพที่ศาลาอยู่ใกล้ จึงไม่มีภาพอุโบสถด้านหน้ามาให้ดู ขออนุญาตนำภาพจาก google street view มาโพสต์ซัก ๒ บาน เพื่อเพื่อน ๆ จะได้นึกภาพออก...

ภาพจาก google street view - thanks

ภาพจาก google street view - thanks


เดี๋ยวผมจะกลับมาถ่ายภาพเพิ่มเติมให้เพื่อน ๆ ดูนะครับ...